Staj ve Çıraklık Mağduriyeti Nedir, Son Durum Ne? (2025 Rehberi)

Türkiye’de yüz binlerce kişinin ortak sorunu haline gelen staj ve çıraklık mağduriyeti, yıllardır çözüm bekleyen en önemli sosyal güvenlik meselelerinden biri. Özellikle meslek lisesi ve üniversite staj döneminde yapılan sigorta girişlerinin emeklilik hesabında dikkate alınmaması, birçok vatandaşı mağdur ediyor. Peki bu sorun nedir, kimleri etkiliyor ve son gelişmeler neler?

Staj ve Çıraklık Mağduriyeti Nedir?

Meslek lisesi öğrencileri, çıraklık eğitimi alanlar ve üniversitelerde zorunlu staj yapan öğrenciler için devlet tarafından sigorta girişi yapılıyor. Ancak bu giriş yalnızca iş kazası ve meslek hastalıklarını kapsıyor, emeklilik primine sayılmıyor.

Yani ellerinde sigorta kartı olmasına rağmen bu kişiler için emeklilik yaşı ve prim günü hesabı, staj tarihlerine göre değil, ilk işe giriş tarihine göre başlatılıyor. Bu durum da binlerce kişinin 5-10 yıl daha fazla çalışmasına neden oluyor.

Kimler Etkileniyor?

Meslek lisesinde staj yapan öğrenciler
Çıraklık eğitim merkezlerine devam edenler
Üniversite zorunlu staj programına katılanlar

📊 Yapılan araştırmalara göre Türkiye’de yaklaşık 500 bin kişi bu mağduriyetten doğrudan etkileniyor.

Neden Mağduriyet Oluşuyor?

Türkiye’de staj ve çıraklık sigortaları yalnızca sağlık ve iş güvenliği kapsamında geçerli.
Emeklilik başlangıcı sayılmıyor.
Avukatlık gibi bazı mesleklerde staj süresi borçlanılarak emekliliğe dahil edilebiliyor. Ancak meslek lisesi ve teknik lise öğrencilerinin stajları bu kapsama alınmıyor.
Yurt dışında yapılan stajların emekliliğe sayılması, Türkiye’de yapılanların sayılmaması da sıkça eleştirilen bir konu.

Son Gelişmeler (2025)

MHP’den Güvence: Parti yöneticileri, staj ve çıraklık mağdurlarının haklarının verilmesi konusunda seçim bildirgelerinde söz verdiklerini yineledi.
TÜRK-İŞ ile Görüşmeler: İstanbul Staj ve Çıraklık Mağdurları Derneği, TÜRK-İŞ Genel Başkanı ile bir araya geldi. Çalışmaların seçim sonrası hız kazanacağı ifade edildi.
SGK Uzmanlarının Açıklamaları: Sosyal güvenlik uzmanları, yaklaşık yarım milyon kişinin mağdur edildiğini vurguluyor ve “Hans’ın stajı geçerli, Hasan’ınki değil” örneğiyle durumun adaletsizliğine dikkat çekiyor.

Çözüm İçin Ne Yapılmalı?

Mevcut yasada değişiklik yapılarak staj ve çıraklık sigortalarının emeklilik başlangıcına dahil edilmesi gerekiyor.
Mağdurların süreci takip etmesi, dernekler ve sendikalar aracılığıyla kamuoyu baskısı oluşturması önem taşıyor.
Siyasi partilerden verilen sözlerin hayata geçirilmesiyle birlikte sorun kökten çözülebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

👉 Staj sigortası emekliliğe sayılır mı?
Hayır. Mevcut yasaya göre sadece iş kazası ve meslek hastalıkları kapsamında geçerli, emeklilik primine dahil değil.

👉 Çözüm için yasa teklifi var mı?
Evet, siyasi partiler zaman zaman bu konuda teklif veriyor. Ancak henüz resmi bir düzenleme yasalaşmadı.

👉 Kaç kişi bu durumdan etkileniyor?
Yaklaşık 500 bin kişi doğrudan mağdur durumda.

Sonuç

“Staj ve Çıraklık Mağduriyeti”, Türkiye’de yüz binlerce kişiyi doğrudan etkileyen ciddi bir sosyal güvenlik sorunu. 2025 itibarıyla mağdurlar, sendikalar ve siyasi partilerin gündeminde yer alıyor. Ancak henüz yasalaşmış bir çözüm bulunmuyor. Düzenleme yapılması halinde, mağdurların emeklilik süreçlerinde büyük bir adalet sağlanmış olacak.