Yeni Çıkış Yolu Agentik AI
Verimsiz süreçlerin şirketlere maliyeti yılda 10 trilyon dolara yükseldi
Verimsiz süreçlerin maliyeti yalnızca operasyonel aksaklıklarla sınırlı değil; kalite problemleri, plansız duruşlar, stok ve tedarik hataları, gereksiz toplantılar ve bilgiye erişimde harcanan zamanın toplam etkisiyle ölçülüyor. Global denetim firma raporlarına göre bu yapısal kayıpların şirketler için yıllık maliyeti 10 trilyon dolar seviyesine ulaştığı belirtiliyor.
Küresel iş dünyası, uzun süredir aynı sorunla karşı karşıya: Artan iş yükü, karmaşık süreçler ve geciken kararlar. Şirketler daha fazla çalışıyor ama aynı oranda karşılık alamıyor. Bu tabloyu tersine çevirmesi beklenen yeni kırılma noktası ise agentik yapay zekâ olarak öne çıkıyor.
Yapay zeka şirketi Cognera Kurucusu Dr. Anıl Öztekin, agentik yapay zekâyı yalnızca bir teknoloji başlığı olarak değil, ekonomik verimliliği yeniden tanımlayan bir çalışma modeli olarak ele almak gerektiğini vurguluyor. Öztekin’e göre bugünkü temel problem, şirketlerin dijitalleşmemesi değil; dijitalleşmenin hâlâ parçalı, pahalı ve sürdürülemez şekilde ilerlemesi.
Dr. Anıl Öztekin, “Bugün şirketlerin en büyük sorunu teknoloji eksikliği değil; dağınık, manuel ve kişilere bağlı iş akışları. Agentik yapay zekâ bu noktada tek tek işleri otomatikleştirmekten ziyade, sürecin tamamını yöneten dijital bir iş gücü modeli sunuyor” diyor.
KOBİ’lerin yükselişi Agentik AI ile olacak
Öztekin’e göre Türkiye’de özellikle KOBİ’ler, yüksek lisans maliyetleri ve karmaşık dijital dönüşüm projeleri nedeniyle uzun süredir bekle-gör pozisyonunda. Oysa agentik yapay zekâ, büyük projeler yerine küçük ama etkisi yüksek adımlarla ilerlemeyi mümkün kılıyor.
“Türkiye’deki işletmeler dönüşüme kapalı değil; maliyet ve risk konusunda çekinceleri var. Agentik yapılar, kullandığın kadar öde gibi modellerle bu bariyeri ortadan kaldırıyor. Bu da KOBİ’ler için oyunu değiştiriyor,” diyen Öztekin, özellikle üretim ve operasyon ağırlıklı sektörlerde ciddi bir sıçrama potansiyeline işaret ediyor.
Bu potansiyel, ihracatçı sektörler için daha da kritik. Küresel pazarlarda rekabet artık yalnızca fiyatla değil; teslimat süresi, operasyonel tutarlılık ve standartlara uyum üzerinden şekilleniyor. Agentik yapay zekâ, siparişten sevkiyata kadar olan süreçleri daha izlenebilir ve hataya kapalı hale getirerek Türk şirketlerinin uluslararası arenada daha güvenilir bir oyuncu olmasını sağlıyor.
Bu dönüşümün sahadaki karşılığını üretmek üzere konumlanan Cognera’nın geliştirdiği yaklaşımın merkezinde ise, işletmeler için tasarlanmış agentik dijital çalışma arkadaşı EtraBot yer alıyor. EtraBot, agentik yapay zekâ altyapısını RPA (robotik süreç otomasyonu) ve doküman işleme (IDP) teknolojileriyle bir araya getirerek işletmelerde uçtan uca, akıcı bir iş akışı oluşturmayı hedefliyor. Böylece süreçler yalnızca hızlanmıyor; aynı zamanda daha görünür, izlenebilir ve yönetilebilir hale geliyor.
Bu noktada Cognera Kurucusu ve CEO’su Dr. Anıl Öztekin, EtraBot’un çıkış noktasını şöyle özetliyor: “KOBİ’lerin yüksek lisans bedelleri ödemeden, geliştirici ekip kurmak zorunda kalmadan ve sadece kullandığı kadar ödeyerek dönüşüm yaşayabilmesi gerekiyordu. Arka planda Microsoft, UiPath, Automation Anywhere, Abbyy gibi pek çok global oyuncunun yazılım robotlarıyla çalışan EtraBot’u tam da bu ihtiyaçtan doğan bir dijital çalışma arkadaşı olarak tasarladık. İşletmelerin süreçlerine hızla entegre oluyor; operasyon yükünü sadeleştiren, daha akıcı ve verimli bir iş ortamı oluşturuyor.”
Bu yapı, özellikle Türkiye gibi operasyon yoğun ekonomiler için kritik bir avantaj sunuyor. Türkiye’de işletmelerin önemli bir bölümü hâlâ manuel süreçlerle çalışırken, yüksek yatırım gerektiren dijital dönüşüm projeleri uzun süredir erteleniyor. EtraBot, düşük riskli, hızlı devreye alınabilen ve ölçeklenebilir bir model sunarak bu bariyeri ortadan kaldırmayı hedefliyor.
Rakamlarla Agentik Yapay Zekâ
- Dünya genelinde verimsiz süreçlerin şirketlere yıllık maliyeti: ~10 trilyon dolar (McKinsey)
- KOBİ’lerin %70’i dijitalleşme maliyetini en büyük bariyer olarak görüyor (OECD)
- Türkiye’de KOBİ’lerin yaklaşık %95’i hâlâ manuel süreçlerle çalışıyor (KOSGEB + saha araştırmaları)
- Otomasyon kullanan işletmelerde %20–40 verimlilik artışı, %50’ye varan hata azalması (UiPath Global Impact Study)
- Türkiye’de işletmelerin günlük iş zamanının %30’u tekrar eden operasyonlara gidiyor (TÜSİAD Dijital Türkiye)
- Agentik yapay zekâ pazarının 2028’e kadar 67 milyar doları aşması bekleniyor (Gartner)
