Otomobilde Vergi Fırtınası Başlıyor: Yeni Düzenleme Cumadan Sonra Fiyatları Değiştiriyor
Türkiye otomotiv pazarında uzun süredir beklenen vergi düzenlemesi yürürlüğe giriyor. İthal araçlar için getirilen yeni ek mali yükümlülükler, 21 Kasım Cuma günü geçiş süresinin dolmasının ardından 22 Kasım itibarıyla fiyatlara doğrudan yansımaya başlayacak. Cumhurbaşkanı Kararı ile yayımlanan ve “10436 Sayılı Karar” olarak bilinen düzenleme, özellikle Avrupa Birliği dışından gelen araçlarda ciddi bir fiyat artışını kaçınılmaz hale getiriyor.
10436 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı Neleri Değiştiriyor?
Söz konusu karar, ithal edilen motorlu taşıtlara ilave gümrük vergisi niteliğinde yeni bir mali yükümlülük getiriyor. Bu ek vergi, araç tipine göre yüzde oranı veya minimum dolar tutarı üzerinden hesaplanıyor. Uygulamanın amacı ise yerli üretimi korumak, dış ticaret dengesini güçlendirmek ve piyasa rekabetini yeniden şekillendirmek olarak değerlendiriliyor.
Yeni ek mali yükümlülük kalemleri şöyle:
• Benzinli ve Dizel Otomobiller
-
%25 ek vergi veya
-
En az 6.000 USD
(Hangisi daha yüksekse o uygulanacak.)
• Hibrit Otomobiller (Plug-in hariç)
-
%25 ek vergi veya
-
En az 6.000 USD
• Plug-in Hibrit (PHEV) Modeller
-
%30 ek vergi veya
-
En az 7.000 USD
• Elektrikli Otomobiller (BEV)
-
%30 ek vergi veya
-
En az 8.500 USD
Bu hesaplama araca göre değişiyor; örneğin düşük fiyatlı araçlarda dolar bazlı minimum tutar devreye girerken, yüksek fiyatlı premium segmentte yüzde oranı daha belirleyici oluyor.
Kimler Muaf Tutuluyor? STA Ülkelerinden İthalat Etkilenmiyor
Türkiye’nin Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzaladığı ülkelerden yapılan ithalatlarda bu ek mali yükümlülük uygulanmıyor.
Bu nedenle:
-
Avrupa Birliği ülkeleri
-
Güney Kore
-
Birleşik Krallık
-
EFTA ülkeleri
gibi STA kapsamında olan bölgelerden gelen araçlarda fiyat değişikliği beklenmiyor.
Ancak özellikle Japonya, Çin, ABD, Hindistan gibi ülkelerden ithal edilen araçlar bu ek vergiden tam anlamıyla etkilenecek. Haberde de belirtildiği üzere Japonya menşeli modellerde fiyat artışı neredeyse kesin görünüyor.
Tüketici için Ne Anlama Geliyor?
Yeni düzenleme sonrası:
-
İthal otomobillerde ortalama 200.000 TL – 600.000 TL arasında fiyat artışları yaşanabileceği öngörülüyor.
-
Orta segment bir aracın ithalat maliyetine 6.000–8.500 USD gibi ek yükler bindiğinde, ÖTV ve KDV ile çarpılarak nihai satış fiyatında ciddi artış yaratıyor.
-
Elektrikli ve PHEV modellerde artış oranı daha yüksek olacağı için, kısa vadede elektrikli araçlara olan talepte geçici bir yavaşlama bekleniyor.
-
Yerli üretim ve STA ülkelerinin modelleri fiyat avantajı nedeniyle daha çok öne çıkabilir.
Sektör Açısından Değerlendirme
Bu yeni mali yükümlülük, otomotiv sektöründe dengeleri değiştirecek önemli bir kırılma noktası olarak görülüyor. Eksperlere göre:
-
Çinli markaların agresif fiyat politikasının önü kesiliyor.
-
Japon markaları da maliyet artışı nedeniyle fiyatlarını güncellemek zorunda kalacak.
-
Avrupa’dan gelen araçlar daha rekabetçi hale gelirken yerli üreticiler de pazar payını artırma fırsatı bulacak.
Sonuç: 22 Kasım İtibarıyla Yeni Fiyat Dönemi Başlıyor
Geçiş süresi 21 Kasım Cuma gecesi sona erdiğinden, 22 Kasım Cumartesi günü itibarıyla hem distribütörler hem de bayiler yeni fiyat listelerini güncellemeye başlayacak. Araç almayı planlayan tüketiciler için bu hafta kritik bir eşik oluşturuyor.
Yeni düzenlemenin etkileri özellikle ithal otomobil pazarında kısa sürede hissedilecek ve 2024 son çeyreğinde otomotiv fiyatlarında yeni bir dalgalanmanın kapısını aralayacak gibi görünüyor.
