Vatandaşlık Maaşı Geliyor: Sıkça Sorulan Sorularla Son Durum

2026 yılında pilot uygulaması başlatılması planlanan “Vatandaşlık Maaşı”, dar gelirli hanelere düzenli gelir desteği sunmayı hedefleyen yeni bir sosyal yardım modeli. Aile bazlı gelir kriterlerine göre uygulanacak bu sistem, sosyal yardımların sadeleştirilmesi ve ihtiyaç sahiplerine daha etkin ulaşılması açısından ön plana çıkıyor.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Vatandaşlık Maaşı nedir?
Vatandaşlık Maaşı, gelir düzeyi düşük hanelere devlet tarafından “tamamlayıcı gelir” desteği sağlanacak şekilde tasarlanan bir yardım modelidir. Hane bazlı değerlendirme yapılacak ve hane toplam geliri belirlenen eşiklerin altındaysa ödeme yapılacak.

2. Kimler alabilir?

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olma şartı bekleniyor.

• Hane gelirinin belirlenen sınırın altında olması öngörülüyor.

• Öncelikli gruplar: çalışmayan ya da geliri çok düşük olan kişiler, engelliler, yaşlılar gibi dezavantajlı haneler olabilir.

• Başvuruda bulunan hanelerde aktif çalışan bir kişi olması durumunda ödeme şartları farklı olabileceği belirtiliyor.

3. Ne zaman başlayacak?
Pilot uygulamanın 2026 yılında belirli illerde başlaması planlanıyor. Uygulamanın ülke geneline yayılması, pilot sonuçlarına göre değerlendirilecek.

4. Ne kadar ödeme yapılacak?
Sabit bir tutar değil; “gelir tamamlayıcı” mantığıyla çalışacak. Örneğin: belirlenen eşik aylık 20.000 TL ise, hanenin geliri 16.000 TL ise aradaki fark destek olarak verilecek. Kesin tutar ve oran henüz kamuoyuna açıklanmış değil.

5. Başvuru nasıl yapılacak?
Henüz resmi başvuru takvimi ve tüm detaylar açıklanmış değil. Beklenti: başvurular e‑Devlet üzerinden veya Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı il/ilçe müdürlükleri aracılığıyla yapılacak.

6. Diğer yardımlarla ilişkisi ne olacak?
Bu sistem, mevcut sosyal yardım programlarının yerine geçebilir ya da onları tamamlayacak şekilde tasarlanabilir. Amaç: yardımların iç içe geçmesini önlemek ve sosyal destek sistemini daha şeffaf hale getirmek.

7. Herkes alabilecek mi?
Hayır. Yardım yalnızca ihtiyaç sahibi hanelere yönelik. Geliri yeterli olan ya da belirlenen eşiğin üstünde olan bireyler bu ödemeye hak kazanamayabilir.

8. Amaç nedir?

• Yoksullukla mücadele etmek.

• Gelir eşitsizliğini azaltmak.

• Dar gelirli ailelerin yaşam standartlarını yükseltmek.

• İhtiyaç sahibi hanelere doğrudan gelir desteği sağlayarak sosyal yardım sistemini daha etkin hale getirmek.

9. Uygulamanın maliyeti ve sürdürülebilirliği nasıl değerlendiriliyor?
Resmî olarak açıklanmış bir bütçe rakamı yok. Uzman görüşleri: sistemin başarılı olabilmesi için tasarımının dikkatli yapılması, kayıt dışı ekonomiyle mücadele edilmesi ve kaynak kullanımında etkinlik sağlanması gerektiğini vurguluyor.

10. Pilot iller hangileri olacak?
Şu anda pilot illerin kesin listesi açıklanmış değil. Ancak sosyal yardımların yaygın olarak ihtiyaç gösterdiği illerle başlanması bekleniyor.

Sonuç

Vatandaşlık Maaşı modeli, Türkiye’de sosyal yardım sisteminde dönüşüm yaratma potansiyeline sahip bir adım olarak değerlendiriliyor. 2026 yılı pilot uygulaması kritik olacak: sistemin tasarımı, uygulama başarısı ve yaygınlaştırılması açısından belirleyici olacak. Henüz detaylar netleşmiş değil; bu nedenle kesin şartları ve ödemeleri takip etmek önemli.